Câu chuyện về các nhà máy luyện kim vừa đỏ lửa đã đứng trước nguy cơ dừng hoạt động vì thiếu nguyên liệu là vấn đề nóng ở Thái Nguyên.
Ví dụ cụ thể đang xảy ra ở nhà máy luyện xỉ titan duy nhất ở miền Bắc- nằm tại huyện Phú Lương: Khoảng 250 lao động (LĐ) có nguy cơ không có việc làm.
Có đầu ra, thiếu đầu vào
Tình trạng moi quặng lên đem bán từng xảy ra phổ biến trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã dần được khắc phục khi Chính phủ có chủ trương hạn chế, tiến tới không xuất khẩu quặng thô. Theo Sở TNMT Thái Nguyên, nhiều DN đã đầu tư hàng trăm tỉ đồng thiết bị, công nghệ chế biến nhằm làm tăng giá trị khoáng sản. Đồng thời, các DN hoạt động trong lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản đã sử dụng trên 8.000 LĐ tại địa phương. Đó là chưa kể đến “đại công trường Núi Pháo” sẽ tiếp tục đưa vào khai thác trong thời gian tới.
Sản phẩm sau khi đã được chế biến sâu đem lại giá trị cao hơn so với quặng thô. Tuy nhiên, bài toán thiếu nguyên liệu phục vụ cho các nhà máy luyện kim đang hoạt động lại được đặt ra.
Gần đây nhất là Cty CP gang thép Thái Nguyên đứng trước khó khăn khi không được tiếp tục khai thác quặng sắt tại mỏ Ngườm Tráng (Cao Bằng). Một số đơn vị có nhà máy chế biến khác như Cty TNHH xây dựng và phát triển nông thôn miền núi cũng gặp tình trạng tương tự khi mỏ nguyên liệu đang khai thác dần cạn kiệt.
Ở nhà máy luyện xỉ titan đầu tiên của miền Bắc đặt tại huyện Phú Lương, nhà máy đã hoạt động 100% công suất, đạt sản lượng 20.000 tấn xỉ titan và 10.000 tấn gang hợp kim/năm nhưng càng hoạt động ổn định, nỗi lo thiếu nguyên liệu càng hiển hiện. Theo UBND tỉnh, hiện nguyên liệu cung cấp cho nhà máy từ mỏ titan Cây Châm sau 7 năm khai thác chỉ còn 30.000 tấn ilmenite, đủ để nhà máy hoạt động gần 1 năm nữa.
Nguy cơ dừng sản xuất
Ông Nguyễn Xuân Thắng – Chủ tịch Công đoàn Cty TNHH xây dựng và phát triển nông thôn miền núi - cho biết: “Nếu phải dừng sản xuất, 200 LĐ ở nhà máy sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên. Sau đó sẽ đến các LĐ gián tiếp với tổng số khoảng 250 người”. Nút thắt lớn nhất hiện giờ là mỏ nguyên liệu cũ sắp cạn, còn mỏ mới chưa hoàn thành thủ tục cấp phép thăm dò. Ông Thắng cho biết, để khai thác mỏ Cây Châm cũ kể từ khi xin cấp phép đến đưa vào khai thác, đơn vị đã mất khoảng thời gian gần 3 năm. Vì vậy, với trữ lượng nguyên liệu còn lại như hiện nay, nguy cơ nhà máy dừng sản xuất, NLĐ mất việc đã dần hiển hiện.
Được biết, ngày 21.11.2012 UBND tỉnh Thái Nguyên đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ đề nghị cấp giấy phép thăm dò, khai thác tại khu vực Làng Lân - Hái Hoa (huyện Phú Lương) nhằm tháo gỡ khó khăn cho đơn vị đầu tiên sản xuất luyện kim titan trên địa bàn tỉnh. Ngày 20.12.2012, Bộ TNMT cũng đã có công văn gửi Chính phủ cho biết, hoạt động thăm dò, khai thác không ảnh hưởng lớn đến cảnh quan, môi trường và đường giao thông. Quặng titan khu vực Thái Nguyên không tương tự như quặng titan sa khoáng phân bố tại khu vực ven biển.
Hiện ở Thái Nguyên đã có hai đơn vị tiếp theo được cấp phép khai thác titan và đều có hướng đầu tư xây dựng nhà máy chế biến sâu. Tạo vùng nguyên liệu ổn định là cách khuyến khích các DN tiếp tục đầu tư thiết bị, công nghệ chế biến sâu khoáng sản, tránh tình trạng rò rỉ quặng thô ra nước ngoài.
Joyal hoạt động ở biên giới của bộ máy khai thác mỏ. Chúng tôi sử dụng tài sản đẳng cấp thế giới, công nghệ, năng lực, và biết cách đáp ứng nhu cầu của khách hàng và cung cấp giá trị lâu dài.
